تغییر الگوي مصرف مخدرها- والدين هشيار باشند

پژوهش ميداني پليس نشان مي‌دهد كه در ايران نيز گروه‌هاي سني زير ‪ ۲۰‬سال با بالاترين فراواني، بيشترين گرايش را به مخدرهاي صنعتي دارند و آمار سال ‪ ۱۳۸۵‬مراكز ترك اعتياد در تهران كه مي‌گويند ” ‪ ۲۴‬درصد مراجعين به آن ها معتادان به مخدرهاي صنعتي بخصوص مخدري به نام كراك هستند ” آن را تكميل و تاييدي بر تحقيقات پليس است. درآماري كه پليس ايران در نشست اول آبان امسال افسران رابط مبارزه با مواد مخدر در منطقه ارايه كرد ، گفته شد كه در سال قبل پليس توانسته است ‪۳۰۰‬تن مواد مخدر صنعتي كشف كند. در همين نشست افسران رابط از جمله افسران رابط ايراني از تغيير الگوي مصرف به‌سود مخدرهاي صنعتي خبر دادند و”روبرتو آربيتريو ‪ Roberto Arbitrio‬نماينده‌برنامه مبارزه با مواد مخدر سازمان ملل درتهران ‪ UNODC Iran‬به ايرنا گفت كه ” ملل متحد از اين وضعيت كه جهان را در خود مي‌بلعد ، نگران است.” سردار” اسماعيل احمدي مقدم ” فرمانده نيروي انتظامي كه همزمان دبيركل ستاد مبارزه با مواد مخدر ايران نيز هست ، پنهان نمي‌كند كه الگوي مصرف مواد مخدر در كشور در حال تغيير است . به‌نقل از او ،اول بار در ‪ ۲۲‬فروردين امسال ايرنا گزارش داد كه در مراسم توديع دبير كل قبلي ستاد مبارزه با مواد مخدر گفته است :”الگوي مصرف مواد مخدر در ايران از مواد سنتي به صنعتي سريعا در حال تغييراست .” چنين وضعيتي حكم مي‌كند كه سريع استراتژي در همه‌ي حوزه‌هاي درمان ، پيشگيري و بين‌المللي تدوين و به اجرا گذاشته شود. فراواني مخدرهاي صنعتي خاص كلان شهري مانند تهران نيست . همانگونه كه اشاره رفت يكي از مولفه‌هايي كه بايد زنگ‌هاي هشدار را شديدتر از هر زمان به صدا در آورد ، گسترده وسيعي است كه اين مواد هم در آن‌ها توليد و هم عرضه مي‌شود. ” عبدالله سهرابي ” استاندار استان مركزي مي‌گويد: امروز استعمال مواد مخدر (در اين استان) از مخدرهاي سنتي به صنعتي تغيير يافته و شكل خطرناك- تري به خود گرفته است و مبارزه با اين وضعيت ، نياز به عزم ملي مردم و مسوولان دارد. “احمد عجم” معاون سياسي و امنيتي استانداري سمنان نيز در تشريح ميزان آلودگي اين استان كم جمعيت به مخدرهاي صنعتي مي‌گويد: فراواني رونگردان‌هاي صنعتي در استان نگران‌كننده است . مسوولان بايد اقدامات گسترده‌اي علاوه بر تقويت برخوردهاي انتظامي، شامل اطلاع رساني و آگاه‌سازي با هدف پيشگيري از گرايش بخصوص جوانان به اين نوع مواد را در دستور كار خود قرار دهند. سرهنگ”عبدالحسين اميديان” رييس پليس مبارزه با مواد مخدر سمنان در عين اينكه هر نوع مخدري را براي سلامت عمومي جامعه خطرناك مي‌داند ، معتقد است كه مخدرهاي صنعتي بواسطه‌اثرات تخريبي گسترده تر، خطرناك تر از مخدرهاي صنعتي هستند. وي در وصف ميزان نفوذ مخدرهاي صنعتي در استان سمنان، به آماري استناد مي كند كه عملكرد پليس استان در زمينه كشف را نيز مي‌رساند. براساس اين آمار در سال ‪ ۱۳۸۵‬دراستان سمنان يك هزار و ‪ ۳۲۳‬كيلوگرم انواع مواد مخدر كشف شد كه از اين مقدار ‪ ۲۷۶‬كيلوگرم آن را هرويين و مخدرهاي صنعتي بويژه دو نوع كراك و كريستال تشكيل مي‌داد. از نگاه سرهنگ “حجت‌الله واعظي‌نژاد” يكي ازافسران ارشد نيروي انتظامي در امر مبارزه با مواد مخدر ، ” مواد اعتيادآور مصنوعي با سرعت در حال گسترش در همه جوامع و خانواده‌ها است كه اين مساله باعث نگراني در جوامع مختلف از جمله ايران شده است. سير صعودي گرايش به اين مواد، سود هنگفت و گرايش نسل جوان و قشر زنان، شرايط نگران‌كننده اي ايجاد كرده است كه بايد از ديدگاه‌هاي مختلف فرهنگي، اجتماعي و امنيتي مورد ملاحظه قرار گيرد.” اهميت توجه‌خانواده‌ها به تمايلات و خواسته‌هاي فرزندان امري بديهي است اما لزوم اين توجه زماني بيشتر خودنمايي مي‌كند كه بدانيم امروزه عواملي كه زمينه اعتياد جوانان را فراهم مي‌كنند نشانه وعلايم قابل توجهي ندارند. آنچه جوانان امروز به عنوان نيازاصلي خود از آن نام مي‌برند ، همه‌اش، تامين نيازهاي مالي نيست، بلكه ايجاد نشاط و شادي از اولين آنهاست. اين يك واقعيت است كه جوان امروز داشتن روحيه شاد و اجراي برنامه‌هاي مناسب در اوقات فراغت را به هر چيز ديگري ترجيح مي‌دهد و اگر اين نياز طبيعي او، از راه‌ها و با روش‌هاي درست تامين نشود، براي ايجاد روحيه شاد به راه‌هاي نادرست متوسل خواهد شد كه ” قرص‌هاي روان گردان” يا به تعبير عام ” قرص اكس”، يكي از همين روشهاي نوين !! ايجاد شادي كاذب در جوانان است. سرهنگ واعظي نژاد معتقد است :” ‪ ۵۰‬درصد مشكل جوانان با شاد نگه داشتن آن‌ها و برنامه‌ريزي‌هاي مناسب براي اوقات فراغت آنان رفع مي‌شود.” همانطور كه‌گفته‌شد، مصرف مخدرهاي صنعتي نشانه و علايم قابل توجه و شناخته شده‌اي كه معمولا معتادين به مخدرهاي سنتي در سيما و رفتارهاي خود دارند و يا بروز مي‌دهند ، ندارد ، ولي علايم عمومي مصرف آن در فرد مي‌تواند يكي ، چند تا و يا همه حالت‌هايي چون “ابراز احساسات بي‌دليل ، حساسيت بيش از حد به نور، قفل شدن فك، نوشيدن بيش از اندازه مايعات و تعريق زياد بدن، رفتارهاي خطرناك نسبت به خود و يا ديگران ، بروز دادن تمايلات جنسي غير معمول و…” باشد. “محمدحسين فرجاد” آسيب‌شناس كه روي تمايل جوانان ايراني به‌مخدرهاي صنعتي تحقيقات ميداني گسترده‌اي كرده، مي‌گويد: مصرف اين مخدرها بويژه كراك در ميان گروه سني ‪ ۱۷‬تا‪ ۲۵‬سال در حال افزايش است و متاسفانه هنوز اين باور كاملا غلط در بسياري بخصوص جوان‌ها وجود دارد كه مخدرهاي صنعتي اعتياد آور نيستند. برعكس آنچه در باورهاست ، مخدرهاي صنعتي بواسطه فرمولاسيون پيچيده ، اثرات تخريبي و اعتيادزاي فراوان دارند و اين يافته قطعي پزشكان است و معتادان هم تاييد مي‌كنند كه مثلا در مورد كراك حتي با يك بار مصرف آن ، فرد براي هميشه ، هميشه‌اي كه طول عمر كوتاهي در پي خواهد داشت ،به اين ماده و مخدرهاي قوي‌تر وابسته مي‌شود كه “مرگ” ، سرانجام زود هنگام آن است.

مولفه‌هاي قابل اعتنايي چون فراواني كشف ، گستره جغرافيايي و تحقيقات ميداني منتهي به آمار ، نگراني از آلودگي بيشتر كشور به مخدرهاي صنعتي را تشديد مي‌كند. مخدرهاي صنعتي به انواعي از مخدرها اطلاق مي‌شود كه در لابراتوارها و با استفاده از مواد شيميايي مختلف ساخته مي‌شوند و درجه بالاي تخدير ، مخرج مشترك همه آنهاست. اين مخدرها ارزان و بواسطه تنوع و حجم بالاي توليدوعرضه دردسترس هستند و جوانان كه تنوع طلبي و هيجان از ويژگي‌هاي سني آن هاست ، عمده مشتريان اين مواد مي‌باشند. دكتر “بيژن قرباني” روانشناس مي‌گويد كه تنها‪ ۲۸۰‬نوع قرص مخدري به نام ” اكستازي – از مشتقات آمفتامين ” در بازار ، شناسايي شده كه به فراواني و بهاي اندك در دسترس قرار مي‌گيرد.