قدرت‌الله هدایت کارشناس ارشد مشاوره بخصوص درحوزه خانواده است و بیش از آن که به فعالیت مشاوره بپردازد، به پژوهش دراین حوزه مشغول است که می‌گوید: «هنوز بسیاری از مردم به مشاوران اعتمادندارند و هرچه فضای جامعه بازتر می‌شود و افراد کمتر همدیگر را می‌شناسند،اشتیاق افراد برای عقده‌گشایی و مشاوره گرفتن از متخصصان بیشتر می‌شود» .
یک ساعت مشاوره ۲۰ تا ۴۰ هزار تومان
دورتادور سالن انتظار کلینیک مشاوره روانشناسی،بیماران نشسته‌اند. سکوت سنگینی حاکم است. متاسفانه وقتی خانم منشیمی‌فهمد که قصد صحبت با بیماران را دارم، اخم می‌کند و از من می‌خواهد مطبرا ترک کنم. مجبورم مقابل در ورودی مطب منتظر خارج شدن بیماران باشم؛هرچند هیچ‌کدام، دل و دماغ پاسخ ندارند؛ اما بیشتر آنان از مبلغ ویزیتمشاوران، روانشناسان و روانپزشکان گله‌مندند .
در حال حاضر براساس این که کلینیک روانشناسی ومشاوره یا روانپزشکی در کدام نقطه شهر واقع شده، تعرفه‌ها متفاوت است. بنابراین به نظر نمی‌رسد نظارت دقیقی برتعرفه‌ها باشد؛ هرچند که مرجعتعیین تعرفه‌ها، سازمان نظام مشاوره روانشناسی است؛ اما اختلاف بیش از ۲۰هزار تومانی تعرفه‌ها در نقاط مختلف شهر، نشان می‌دهد که شوراهای اینسازمان که در ۱۰ منطقه کشور مسوولیت نظارت را دارند، به وظیفه خود عملنمی‌کنند .
از سوی دیگر و در حالی که تنها روانشناسان ومشاوران با مدرک دکتری می‌توانند بالاترین حق‌الزحمه را دریافت کنند؛ امادر برخی موارد تفاوتی بین تعرفه مشاوران کارشناسی ارشد و دکتری دیدهنمی‌شود .
بنابراین گزارش، رعایت نشدن تعرفه‌های مصوب ودریافت وجوه اضافی از مراجعه‌کنندگان، یکی از عوامل پرهیز افراد برایمشورت با متخصصان است. تعرفه این مشاوره چه در خصوص خانواده، ازدواج ومشکلات روحی – روانی تابع قوانینی است که وسع مالی خانواده‌ها، توان تامینآن را ندارد .
مردان گریزان از مشاوره
دهقان، مدرس دانشگاه در گفتگو با ایونا، بر اهمیتمشاوره در زندگی خانوادگی و اجتماعی تاکید می‌کند و می‌گوید: این موضوع دربین مردان ناشناخته‌تر است، پس باید فرهنگسازی بیشتری صورت گیرد .
شواهد موجود هم این امر را تایید می‌کند. هدایت بهعنوان پژوهشگر امور مشاوره می‌گوید: «بررسی پرونده‌های موجود درکلینیک‌های روانشناسی و مشاوره نشان داده است که در مسائل مربوط به ازدواجیا اختلافات خانوادگی، زنان پیشقدم هستند. وقتی مشاور یا روانشناس از زنانمی‌خواهد جلسه آینده با همسرشان بیایند، با امتناع ورزیدن مرد، روندمشاوره متوقف می‌‌ماند» .
در میان مشاوران حقوقی، تحصیلی، مذهبی، پزشکی،خانواده و ازدواج، دو مورد آخر بیش از بقیه با بی‌مهری روبه‌رو هستند. «این روزها مردم بیشتر تمایل دارند برای مشاوره تحصیلی، پزشکی و حقوقی پولبدهند تا رفع مشکلات خانواده یا حتی مشاوره قبل از ازدواج.» به این نکتههدایت اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: «من به پرونده‌هایی برخورده‌ام کهوقتی زن به مشاوره ازدواج یا خانواده مراجعه می‌کند، اختلافات خانوادگیشدت می‌یابد و نه تنها مرد که سایر اعضای خانواده هم زن را مورد سرزنشقرار می‌دهند. پس در خیلی موارد زنان به صورت پنهانی به مشاور یا روانشناسخانواده مراجعه می‌کنند» .
اما این که چرا هنوز اعتماد به نقش مشاوره درازدواج یا ارتباط درون اعضای خانواده نیازمند فرهنگسازی بیشتر است، امریاست که پاسخ آن را باید از مقالات و پژوهش‌های موجود یافت. نگاه بهروانشناس درست نیست؛ بسیاری از افراد تصور می‌کنند که با مراجعه بهروانشناس ناچارند دارو مصرف کنند که نشان می‌دهد آنان به تفاوت روانشناس ومشاوره با روانپزشک آگاه نیستند .
از سوی دیگر، هدایت عقیده دارد: در مشاوره پیش ازازدواج بعضی از جوانان، حرف‌های مشاوران را آرمانی و دست‌نیافتنی و حتیتکراری می‌دانند و نمی‌خواهند دوران نامزدی خود را به خاطر قضاوت‌های بهگفته آنان نادرست مشاور خراب کنند؛ چون در بسیاری موارد مشاوران بهجوانان هشدار می‌دهند با وجود علاقه زیاد بین دختر و پسر، ازدواجشان بهصلاح نیست .
ضرورت مشاوره
در کشور ما خانواده‌ها هنوز از نقش مشاور به عنوانحضور یک بی‌طرف در تنظیم روابط خانوادگی آگاه نیستند. چه بسا مراحل مختلفمشاوره ازدواج، مشاوره پیش از ازدواج، حین ازدواج و بعد از آن بتواند ازبروز اختلافات خانوادگی حاد جلوگیری کند، بویژه شرایط خاص کشور ما نشانمی‌دهد که تنها در تهران ۳۱ درصد طلاق‌ها در سال اول ازدواج رخ می‌دهد .
در سایر نقاط کشور هم ۵ سال اول ازدواج، بیشترینآمار جدایی‌ها را به خود اختصاص می‌دهد که نشان می‌دهد، انتخاب همسر ونحوه حل مشکلات خانوادگی در جوانان، با ضعف‌هایی روبه‌روست.
به هر حال به نظر می‌رسد، بازار مشاوره تحصیلی،حقوقی، پزشکی در حالی گرم است که هنوز قدر مشاوره ازدواج و خانواده بدرستیدرک نمی‌شود. در حالی که آمار طلاق هر سال نسبت به میزان ازدواج‌ها افزایشمی‌یابد، استفاده از اهرم‌های تشویقی برای مراجعه به مشاوره پیش از جداییمی‌تواند از روند صعودی طلاق اندکی بکاهد .
«بهمن گفتند بشین سر خونه زندگیت! آدم سفره دلش رو پیش هر کس باز نمی‌کنه. همین حرف‌ها باعث شد تا اختلاف بین من و شوهرم، هر روز بیشتر بشه و با ایننگاه که نباید با کسی درددل کنم، زندگی‌ام از هم پاشید.»
به گزارش ایونا، مرجان۳۴ ساله، یک بار در ازدواج شکست خورده و حالا برای ازدواج دوم، اصرار داردکه حتما با مشاوره خانواده مشورت کند؛ در حالی که همسر انتخابی او هیچتمایلی به حضور در مطب روانشناس و مشاور ندارد. چرا برخی افراد مایل بهرفتن نزد مشاور نیستند؟
اولین باشید که نظر می دهید