قدرت‌الله هدايت كارشناس ارشد مشاوره بخصوص درحوزه خانواده است و بيش از آن كه به فعاليت مشاوره بپردازد، به پژوهش دراين حوزه مشغول است كه مي‌گويد: «هنوز بسياري از مردم به مشاوران اعتمادندارند و هرچه فضاي جامعه بازتر مي‌شود و افراد كمتر همديگر را مي‌شناسند،اشتياق افراد براي عقده‌گشايي و مشاوره گرفتن از متخصصان بيشتر مي‌شود» .
يك ساعت مشاوره 20 تا 40 هزار تومان
دورتادور سالن انتظار كلينيك مشاوره روانشناسي،بيماران نشسته‌اند. سكوت سنگيني حاكم است. متاسفانه وقتي خانم منشيمي‌فهمد كه قصد صحبت با بيماران را دارم، اخم مي‌كند و از من مي‌خواهد مطبرا ترك كنم. مجبورم مقابل در ورودي مطب منتظر خارج شدن بيماران باشم؛هرچند هيچ‌كدام، دل و دماغ پاسخ ندارند؛ اما بيشتر آنان از مبلغ ويزيتمشاوران، روانشناسان و روانپزشكان گله‌مندند .
در حال حاضر براساس اين كه كلينيك روانشناسي ومشاوره يا روانپزشكي در كدام نقطه شهر واقع شده، تعرفه‌ها متفاوت است. بنابراين به نظر نمي‌رسد نظارت دقيقي برتعرفه‌ها باشد؛ هرچند كه مرجعتعيين تعرفه‌ها، سازمان نظام مشاوره روانشناسي است؛ اما اختلاف بيش از 20هزار توماني تعرفه‌ها در نقاط مختلف شهر، نشان مي‌دهد كه شوراهاي اينسازمان كه در 10 منطقه كشور مسووليت نظارت را دارند، به وظيفه خود عملنمي‌كنند .
از سوي ديگر و در حالي كه تنها روانشناسان ومشاوران با مدرك دكتري مي‌توانند بالاترين حق‌الزحمه را دريافت كنند؛ امادر برخي موارد تفاوتي بين تعرفه مشاوران كارشناسي ارشد و دكتري ديدهنمي‌شود .
بنابراين گزارش، رعايت نشدن تعرفه‌هاي مصوب ودريافت وجوه اضافي از مراجعه‌كنندگان، يكي از عوامل پرهيز افراد برايمشورت با متخصصان است. تعرفه اين مشاوره چه در خصوص خانواده، ازدواج ومشكلات روحي – رواني تابع قوانيني است كه وسع مالي خانواده‌ها، توان تامينآن را ندارد .
مردان گريزان از مشاوره
دهقان، مدرس دانشگاه در گفتگو با ايونا، بر اهميتمشاوره در زندگي خانوادگي و اجتماعي تاكيد مي‌كند و مي‌گويد: اين موضوع دربين مردان ناشناخته‌تر است، پس بايد فرهنگسازي بيشتري صورت گيرد .
شواهد موجود هم اين امر را تاييد مي‌كند. هدايت بهعنوان پژوهشگر امور مشاوره مي‌گويد: «بررسي پرونده‌هاي موجود دركلينيك‌هاي روانشناسي و مشاوره نشان داده است كه در مسائل مربوط به ازدواجيا اختلافات خانوادگي، زنان پيشقدم هستند. وقتي مشاور يا روانشناس از زنانمي‌خواهد جلسه آينده با همسرشان بيايند، با امتناع ورزيدن مرد، روندمشاوره متوقف مي‌‌ماند» .
در ميان مشاوران حقوقي، تحصيلي، مذهبي، پزشكي،خانواده و ازدواج، دو مورد آخر بيش از بقيه با بي‌مهري روبه‌رو هستند. «اين روزها مردم بيشتر تمايل دارند براي مشاوره تحصيلي، پزشكي و حقوقي پولبدهند تا رفع مشكلات خانواده يا حتي مشاوره قبل از ازدواج.» به اين نكتههدايت اشاره مي‌كند و ادامه مي‌دهد: «من به پرونده‌هايي برخورده‌ام كهوقتي زن به مشاوره ازدواج يا خانواده مراجعه مي‌كند، اختلافات خانوادگيشدت مي‌يابد و نه تنها مرد كه ساير اعضاي خانواده هم زن را مورد سرزنشقرار مي‌دهند. پس در خيلي موارد زنان به صورت پنهاني به مشاور يا روانشناسخانواده مراجعه مي‌كنند» .
اما اين كه چرا هنوز اعتماد به نقش مشاوره درازدواج يا ارتباط درون اعضاي خانواده نيازمند فرهنگسازي بيشتر است، امرياست كه پاسخ آن را بايد از مقالات و پژوهش‌هاي موجود يافت. نگاه بهروانشناس درست نيست؛ بسياري از افراد تصور مي‌كنند كه با مراجعه بهروانشناس ناچارند دارو مصرف كنند كه نشان مي‌دهد آنان به تفاوت روانشناس ومشاوره با روانپزشك آگاه نيستند .
از سوي ديگر، هدايت عقيده دارد: در مشاوره پيش ازازدواج بعضي از جوانان، حرف‌هاي مشاوران را آرماني و دست‌نيافتني و حتيتكراري مي‌دانند و نمي‌خواهند دوران نامزدي خود را به خاطر قضاوت‌هاي بهگفته آنان نادرست مشاور خراب كنند؛ چون در بسياري موارد مشاوران بهجوانان هشدار مي‌دهند با وجود علاقه زياد بين دختر و پسر، ازدواجشان بهصلاح نيست .
ضرورت مشاوره
در كشور ما خانواده‌ها هنوز از نقش مشاور به عنوانحضور يك بي‌طرف در تنظيم روابط خانوادگي آگاه نيستند. چه بسا مراحل مختلفمشاوره ازدواج، مشاوره پيش از ازدواج، حين ازدواج و بعد از آن بتواند ازبروز اختلافات خانوادگي حاد جلوگيري كند، بويژه شرايط خاص كشور ما نشانمي‌دهد كه تنها در تهران 31 درصد طلاق‌ها در سال اول ازدواج رخ مي‌دهد .
در ساير نقاط كشور هم 5 سال اول ازدواج، بيشترينآمار جدايي‌ها را به خود اختصاص مي‌دهد كه نشان مي‌دهد، انتخاب همسر ونحوه حل مشكلات خانوادگي در جوانان، با ضعف‌هايي روبه‌روست.
به هر حال به نظر مي‌رسد، بازار مشاوره تحصيلي،حقوقي، پزشكي در حالي گرم است كه هنوز قدر مشاوره ازدواج و خانواده بدرستيدرك نمي‌شود. در حالي كه آمار طلاق هر سال نسبت به ميزان ازدواج‌ها افزايشمي‌يابد، استفاده از اهرم‌هاي تشويقي براي مراجعه به مشاوره پيش از جداييمي‌تواند از روند صعودي طلاق اندكي بكاهد .
«بهمن گفتند بشين سر خونه زندگيت! آدم سفره دلش رو پيش هر كس باز نمي‌كنه. همين حرف‌ها باعث شد تا اختلاف بين من و شوهرم، هر روز بيشتر بشه و با ايننگاه كه نبايد با كسي درددل كنم، زندگي‌ام از هم پاشيد.»
به گزارش ايونا، مرجان34 ساله، يك بار در ازدواج شكست خورده و حالا براي ازدواج دوم، اصرار داردكه حتما با مشاوره خانواده مشورت كند؛ در حالي كه همسر انتخابي او هيچتمايلي به حضور در مطب روانشناس و مشاور ندارد. چرا برخي افراد مايل بهرفتن نزد مشاور نيستند؟
اولین باشید که نظر می دهید